هر ساله به بهانه حمایت از مصرفکننده، قیمتگذاری دستوری میوه شب عید انجام میشود، اما امسال این سیاست نهتنها مشکلی را حل نکرده، بلکه خود به یک معضل تبدیل شده است. نرخهای اعلام شده، نه کمتر از قیمت عرف بازار است، نه باری از دوش مردم برمیدارد، بلکه بهانهای برای افزایش قیمتها در بازار آزاد شده است.
سیب زرد ۴۶,۵۰۰ تومانی، سیب قرمز ۴۱,۵۰۰ تومانی و پرتقال ۳۸,۵۰۰ تومانی دقیقاً قرار است چه مشکلی را حل کند؟
این قیمتگذاری در حالی است که در برخی میوهفروشیهای لوکس شهر همین محصولات ارزانتر هم پیدا میشود، با این حساب چگونه میتوان این نرخها را “تنظیم بازاری” نامید؟
یعنی مردم باید به قیمت بالاتر از بازار، میوهای را بخرند که قرار بود حمایتی باشد؟ اگر کسی از بیرون نگاه کند، گمان میکند این ستاد برای افزایش قیمتها تشکیل شده، نه تنظیم بازار!
این قیمتگذاری دستوری، بیش از آنکه به نفع مصرفکننده باشد، برای دلالان و سوداگران بازار یک فرصت طلایی ایجاد کرده است، وقتی نرخ مصوب از عرف بازار بالاتر باشد، واسطهها آزادانهتر جولان میدهند و بهانهای برای گرانفروشی پیدا میکنند و این به معنی ایجاد تشویش در بازار است.
در این میان، آنچه کاملاً نادیده گرفته شده، روند طبیعی بازار است. تجربه نشان داده که در چنین مواقعی، قیمتها در روزهای بعد از تعطیلات نوروز، خودبهخود کاهش پیدا میکنند، اما این نرخگذاری دولتی جلوی این روند را گرفته و حتی ممکن است باعث گرانی بیشتر شود.
بارها و بارها این سیاستهای اشتباه اجرا شده و نتیجه آن مشخص است. بازار وقتی به حال خودش رها شود، بهتر از هر سیاست دستوری عمل میکند. اما ظاهراً اصرار بر این نسخههای شکستخورده پایانی ندارد. آیا وقت آن نرسیده که یکبار برای همیشه در این رویههای نادرست تجدیدنظر شود؟ اگر قرار است اینگونه بازار را تنظیم کنید، همان بهتر که هیچ تنظیمی در کار نباشد!!!