امیر المؤمنین على(علیه السلام) چون خبر جانکاه شهادت مالک را شنید، بالاى منبرْ رفت و فرمود: «ألا إنَّ مالِکَ بنَ الحارِثِ قَد قَضى نَحبَهُ ، وأوفى بِعَهدِهِ، ولَقِیَ رَبَّهُ، فَرَحِمَ اللهُ مالِکاً ! لَو کانَ جَبَلاً لَکانَ فِنداً(1)، ولَو کانَ حَجَراً لَکانَ صَلداً. للهِِ مالِکٌ ! وما مالِکٌ ! وهَل قامَتِ النِّساءُ عَن مِثلِ مالِک! وهَل مَوجودٌ کَمالِک!»؛ (بدانید که مالک بن حارث، روزگار خود را به پایان برد و به پیمان خویش وفا نمود و به دیدار پرورگارش شتافت.
خدا مالک را بیامرزد! اگر کوه مى بود، قلّه اى دست نیافتنى و دور و بلند مى نمود! و اگر سنگ مى بود، صخره اى سخت مى نمود!
گاهی اوقات جای برخی از افراد آنچنان خالیست که حتی شخصیت بزرگی همچون امیرالمومنین علی علیه السلام از نبود آن شخصیت حسرت و افسوس می خورد و آشکارا آن را بیان میکند.
مالک کجای داستان علی علیه السلام است که امام آنگونه او را توصیف و تبیین می کنند .
مالک آنقدر در میان شخصیت های معروف اسلامی شگرف و بارز است که بایست او را از جمله مکتب های رفتاری و اخلاقی ولایت مداری تفسیر کرد.
شاید نزدیک ترین شخصیت به مالک از ذهن و فکر ما ، قاسم سلیمانی باشد.سردار حاج قاسم سلیمانی فرمانده اسبق سپاه قدس.
شهیدی که رفتار سیاسی دوران حیاتش آنچنان درخشان و آموزنده است که نظیر او نه تنها در میان نظامیان حتی در میان رجال سیاسی نیز نادر است و بلکه هیچ نباشد.
حاج قاسم همچو مالک در قید تبلیغ و معرفی خود نیست.همچو مالک که قدم در قدم علی علیه السلام می گذاشت ، او نیز در راه پیروی از رهبری در صف اول و ممتاز ترین است.
همچون مالک قاطع و اما باز همچون مالک متقی است.
کسی به یاد ندارد حاج قاسم نظر عجیب و غریب سیاسی بدهد یا تند و تیز و بی ملاحظه سخنی بگوید، او مصداق بارز آیه أَشِدّاءُ عَلَى الكُفّارِ رُحَماءُ بَينَهُم است.
آنچه بایست بیشتر از قبل به آن پرداخته شود ، ابعاد شخصیت سیاسی و رفتار سیاسی حاج قاسم است، جایی که هیچ نظیری همانند او نیست و او قله سیاست ورزی بی غرض در انتهای خیر خواهی است.
حاج قاسم در سطح مدیریت نظامی شاید بالاتر از هزار ژنرال تحصیل کرده ، در جایی از استاندارد های جهانی مدیریت نظامی قرار داشت که حتی بدترین دشمنان ایران از او به عنوان فرمانده بزرگ یاد می کردند و او را ستایش می کردند.
حاج قاسم حتی در سخنرانی هایش در مراسمات گوناگون کوچکترین هزینه ای را متحمل کشور و ملت نمیکرد و با تمام وجود درست سخت می گفت و حقیقتا شهید گونه زندگی میکرد.
اما جای او بسیار خالیست ، آنچنان که بعید است کسی جای او را در مدیریت نظامی سیاسی بگیرد.
او و آن چهره ی مصمم و مهربانش هیچ گاه از خاطر هیچ ایرانی محو نخواهد شد و هر ایرانی میهن پرست و نه حتی موافق نظام ، او را ستایش و از او بنام فرهیخته و قهرمان یاد خواهند کرد.